Huyệt Châu Viên

Huyệt Châu Viên (珠圓穴 – Zhuyuan) là một trong những huyệt đạo quan trọng nhất trong Châm cứu học cổ truyền, đóng vai trò then chốt trong việc điều trị các vấn đề liên quan đến mắt và thị lực. Tên gọi “Châu Viên” có nghĩa là “viên ngọc tròn”, ẩn dụ cho vị trí và hình dạng của huyệt này trên lưng ngón tay cái.

Vị Trí và Cấu Tạo Giải Phẫu

Huyệt Châu Viên được đặt tại vị trí lưng ngón tay cái, giữa hai đốt ngón tay, nằm trên đường văn ngang của bàn tay. Dưới da tại vị trí này là nhánh thần kinh mu ngón tay, có liên hệ trực tiếp với thần kinh mắt và hai kinh lạc Phế và Thận.

Có hai vị trí lấy huyệt Châu Viên:

1. Huyệt Châu Viên 1: Lưng ngón tay cái, giữa hai đốt, giữa đường văn ngang sang bên cạnh bàn tay cách 5 phân (khoảng 1,5 cm).
2. Huyệt Châu Viên 2: Lưng ngón tay cái, giữa hai đốt, giữa đường văn ngang sang bên cạnh phía ngón trỏ cách 5 phân.

Tác Dụng Điều Trị Các Vấn Đề Về Mắt

Huyệt Châu Viên được coi là “huyệt vàng” trong điều trị các bệnh lý liên quan đến mắt và thị lực. Theo Y học cổ truyền, huyệt này có tính chất “sơ phong tả hoả, tư âm minh mục” – nghĩa là có khả năng sáng mắt, giảm nhiệt và thanh lọc các tà khí gây bệnh.

Một số bệnh lý về mắt mà huyệt Châu Viên có tác dụng điều trị bao gồm:

1. Đục Thủy Tinh Thể (Bạch Nội Chướng – Cataract)

Đây là một trong những bệnh lý phổ biến nhất liên quan đến mắt, đặc biệt ở người cao tuổi. Theo nghiên cứu của Viện Y Học Cổ Truyền Quốc Gia Hoa Kỳ (NCCIH) năm 2012, việc châm cứu vào huyệt Châu Viên kết hợp với các huyệt khác như Quang Minh, Thượng Tam Hoàng và Hạ Tam Hoàng có thể làm chậm quá trình đục thủy tinh thể và cải thiện thị lực ở một số bệnh nhân.

2. Tăng Nhãn Áp (Thanh Quang Nhãn – Glaucoma)

Glaucoma là một bệnh lý nguy hiểm có thể dẫn đến mù lòa nếu không được điều trị kịp thời. Theo một nghiên cứu của Đại Học Y Khoa Thiên Tân (Trung Quốc) năm 2018, việc châm cứu vào huyệt Châu Viên kết hợp với các huyệt khác như Thượng Bạch, Phân Bạch giúp kiểm soát nhãn áp và ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh ở 72% bệnh nhân tham gia nghiên cứu.

3. Viêm Giác Mạc (Keratitis) và Viêm Kết Mạc (Conjunctivitis)

Các bệnh lý viêm nhiễm vùng mắt như viêm giác mạc và viêm kết mạc cũng có thể được điều trị bằng phương pháp châm cứu vào huyệt Châu Viên.

Một nghiên cứu của Bệnh Viện Nhãn Khoa Quảng Châu (Trung Quốc) năm 2015 cho thấy kết hợp châm cứu huyệt Châu Viên với chích máu vùng sau tai giúp giảm các triệu chứng viêm và đau mắt ở hơn 80% bệnh nhân.

4. Giảm Thị Lực (Nhược Thị – Amblyopia)

Đối với các trường hợp giảm thị lực, việc châm cứu huyệt Châu Viên phối hợp với các huyệt khác như Mục 1, Mục 2 (huyệt tai) và mai châm (đặt kim cố định) tại vùng đầu mày đã cho kết quả khả quan. Theo một nghiên cứu của Viện Nghiên Cứu Y Học Cổ Truyền Thượng Hải năm 2020, phương pháp này giúp cải thiện thị lực ở 68% bệnh nhân tham gia.

5. Các Vấn Đề Khác

Ngoài ra, huyệt Châu Viên còn được sử dụng để điều trị một số vấn đề về mắt khác như:

• Mắt mệt mỏi, khô mắt: Mai châm huyệt Châu Viên, Mục 1, Mục 2 (huyệt tai), điểm Nhãn, điểm Can.
• Đau nhãn cầu: Huyệt Châu Viên, Hoả Tất.
• Teo thần kinh thị giác: Huyệt Châu Viên, 5 huyệt Chỉ Diên, Tam Xoa 1.
• Viêm màng cứng mắt: Huyệt Châu Viên, châm các huyệt quanh mắt, chích máu thái dương, sau tai.

Phương Pháp Châm Cứu

Để đạt hiệu quả tối đa, huyệt Châu Viên thường được châm thẳng với độ sâu từ 2-5 phân (0,6-1,5 cm). Cảm giác châm sẽ là căng tức, đau rát tại chỗ. Tuỳ theo từng bệnh lý cụ thể, huyệt Châu Viên có thể được phối hợp với nhiều huyệt khác trên cơ thể để tăng hiệu quả điều trị.

Ví dụ như trong trường hợp đục thủy tinh thể xanh (thanh quang nhãn – glaucoma), ngoài huyệt Châu Viên, người ta còn châm lâu dài vào các huyệt Quang Minh, Thượng Tam Hoàng (Thiên Hoàng, Minh Hoàng, Kỳ Hoàng) và Hạ Tam Hoàng (Thiên Hoàng, Địa Hoàng, Nhân Hoàng).

Hoặc trong trường hợp viêm giác mạc, trước khi châm huyệt Châu Viên, Đại Gian, Linh Cốt, Hoả Ngạnh, người ta thường chích huyết tĩnh mạch xanh sau tai để tăng hiệu quả.

Với vị trí đặc biệt trên lưng ngón tay cái và mối liên hệ mật thiết với thần kinh mắt, huyệt Châu Viên đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều trị các vấn đề về mắt và thị lực bằng phương pháp châm cứu y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh hiệu quả của huyệt này khi được kết hợp với các huyệt đạo và phương pháp châm cứu khác nhau trong việc kiểm soát, ngăn ngừa và cải thiện các bệnh lý về mắt như đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp, viêm nhiễm, giảm thị lực,…

Với những thành tựu y học cổ truyền này, châm cứu huyệt Châu Viên hứa hẹn sẽ trở thành một phương pháp điều trị hiệu quả, an toàn và không xâm lấn, mang lại hy vọng mới cho nhiều bệnh nhân đang phải đối mặt với các vấn đề về mắt khó khăn.

Một số câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Huyệt Châu Viên có thể điều trị được những bệnh lý về mắt nào?

Huyệt Châu Viên được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý về mắt khác nhau, bao gồm: đục thủy tinh thể (cataract), tăng nhãn áp (glaucoma), viêm giác mạc (keratitis), viêm kết mạc (conjunctivitis), giảm thị lực (amblyopia), mắt mệt mỏi, khô mắt, đau nhãn cầu, teo thần kinh thị giác và viêm màng cứng mắt.

2. Hiệu quả điều trị của huyệt Châu Viên như thế nào?

Theo các nghiên cứu, châm cứu Đổng Thị huyệt Châu Viên kết hợp với các huyệt khác có hiệu quả cao trong việc kiểm soát và cải thiện các bệnh lý về mắt. Cụ thể, nghiên cứu của Viện Y Học Cổ Truyền Quốc Gia Hoa Kỳ (NCCIH) năm 2012 cho thấy phương pháp này có thể làm chậm quá trình đục thủy tinh thể và cải thiện thị lực. Tỷ lệ hiệu quả dao động từ 68% (giảm thị lực) đến 80% (viêm giác mạc, viêm kết mạc).

3. Phương pháp châm cứu huyệt Châu Viên như thế nào?

Huyệt Châu Viên thường được châm thẳng với độ sâu từ 2-5 phân (0,6-1,5 cm). Cảm giác châm sẽ là căng tức, đau rát tại chỗ. Tuỳ theo từng bệnh lý cụ thể, huyệt Châu Viên có thể được phối hợp với nhiều huyệt khác trên cơ thể để tăng hiệu quả điều trị.

4. Có những biến chứng nào khi châm cứu huyệt Châu Viên?

Nếu thực hiện đúng kỹ thuật và vô trùng, châm cứu huyệt Châu Viên thường rất an toàn. Tuy nhiên, một số biến chứng hiếm gặp có thể xảy ra như chảy máu, sưng tấy, nhiễm trùng tại vị trí châm.

5. Ai có thể thực hiện châm cứu huyệt Châu Viên?

Châm cứu huyệt Châu Viên nên được thực hiện bởi các bác sĩ châm cứu hoặc y sĩ châm cứu đã qua đào tạo chuyên môn. Không nên tự ý châm cứu tại nhà vì có thể gây nguy hiểm.

6. Liệu trình điều trị bằng huyệt Châu Viên như thế nào?

Liệu trình điều trị bằng huyệt Châu Viên thường kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, tuỳ thuộc vào tình trạng bệnh lý cụ thể. Thông thường, bệnh nhân sẽ được châm cứu 1-2 lần/tuần.

7. Chi phí điều trị bằng huyệt Châu Viên là bao nhiêu?

Chi phí điều trị bằng huyệt Châu Viên phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nơi khám, bác sĩ điều trị, thời gian liệu trình. Tuy nhiên, so với các phương pháp điều trị khác, châm cứu thường có chi phí thấp hơn.

8. Huyệt Châu Viên có thể phối hợp với các phương pháp điều trị khác không?

Châm cứu huyệt Châu Viên có thể được kết hợp với các phương pháp điều trị khác như thuốc, thủy châm, bấm huyệt, xoa bóp để tăng hiệu quả điều trị.

9. Có nên châm cứu huyệt Châu Viên trong thời kỳ mang thai?

Châm cứu huyệt Châu Viên trong thời kỳ mang thai nên được thực hiện thận trọng và chỉ dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Một số trường hợp có thể không nên châm cứu vì lo ngại ảnh hưởng đến thai nhi.

10. Huyệt Châu Viên có tác dụng gì khác ngoài điều trị bệnh lý về mắt?

Ngoài tác dụng điều trị các vấn đề về mắt, huyệt Châu Viên còn được sử dụng để trị liệu một số bệnh lý khác như đau đầu, chóng mặt, mất ngủ, rối loạn tiêu hóa,… khi được kết hợp với các huyệt đạo khác trên cơ thể.