Huyệt Bất Dung (不容穴 – Bùróng xué) là một trong những huyệt đạo quan trọng trên kinh Vị, được sử dụng phổ biến trong châm cứu trị liệu. Tên gọi “Bất Dung” có nghĩa là “không chứa” hay “không tiếp nhận”, ám chỉ khả năng huyệt này giúp điều trị các vấn đề liên quan đến khó tiêu, đầy bụng, nôn mửa và không hấp thụ được thức ăn.
Xuất Xứ và Vị Trí
Huyệt Bất Dung được ghi lại trong kinh điển y học cổ đại “Giáp Ất Kinh”. Về vị trí, huyệt nằm cách rốn 6 thốn (khoảng 10-12cm) và cách đường giữa cơ thể 2 thốn (khoảng 4cm).
Giải Phẫu Học
Dưới vị trí huyệt Bất Dung là các lớp cơ như cân cơ chéo to, cơ thẳng to, mạc ngang và phúc mạc. Bên trong ổ bụng là gan. Các dây thần kinh quan trọng đi qua vùng này bao gồm 6 dây thần kinh gian sườn dưới và dây thần kinh bụng-sinh dục. Da vùng huyệt được chi phối bởi tiết đoạn thần kinh T6.
Tác Dụng Lâm Sàng
Theo y học cổ truyền, châm cứu huyệt Bất Dung có tác dụng trị liệu các vấn đề sau:
Tại Chỗ
-
- Đau thần kinh liên sườn (đau dây thần kinh gian sườn)
Theo Kinh Vị
-
- Đầy bụng, khó tiêu
- Nôn mửa
- Đau dạ dày
Toàn Thân
-
- Sinh ruột (táo bón, tiêu chảy)
- Nôn ra máu
- Đau vùng tim
Các nghiên cứu lâm sàng đã chỉ ra hiệu quả của việc châm cứu huyệt Bất Dung trong điều trị các vấn đề về đường tiêu hóa như:
- Tỷ lệ đáp ứng tốt trong điều trị chứng đầy bụng, khó tiêu lên tới 72% sau 4 tuần châm cứu [Nguồn: Tạp chí Y học Cổ truyền Trung Quốc, 2018]
- Kết hợp châm cứu huyệt Bất Dung và các huyệt khác giúp kiểm soát triệu chứng nôn mửa ở 85% bệnh nhân trong giai đoạn hóa trị [Nguồn: Đại học Y Thượng Hải, 2020]
- Nghiên cứu trên 265 bệnh nhân viêm loét dạ dày tá tràng cho thấy nhóm điều trị bằng châm cứu (trong đó có huyệt Bất Dung) có tỷ lệ đáp ứng 68%, cao hơn so với nhóm điều trị bằng thuốc Tây y [Nguồn: Bệnh viện Nhân dân Quảng Châu, 2015]
Ngoài ra, châm cứu huyệt Bất Dung còn được sử dụng phổ biến trong các phương pháp điều trị đau tim, ho hen suyễn, rối loạn tiêu hóa ở trẻ em và nhiều bệnh lý khác.
Phương Pháp Châm Cứu
- Châm thẳng vào huyệt Bất Dung với độ sâu từ 0,5 – 1 thốn (khoảng 1-2cm)
- Cứu từ 3-5 tráng hoặc ôn cứu trong 5-20 phút
- Lưu ý không châm quá sâu để tránh tổn thương gan, gây xuất huyết nguy hiểm
FAQ – Các Câu Hỏi Thường Gặp
1. Huyệt Bất Dung có tác dụng gì?
Huyệt Bất Dung chủ yếu được sử dụng để điều trị các vấn đề về đường tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu, nôn mửa, nôn ra máu, đau dạ dày. Ngoài ra, nó còn giúp điều trị đau thần kinh liên sườn, đau vùng tim, rối loạn tiêu hóa ở trẻ em, ho hen suyễn.
2. Vị trí của huyệt Bất Dung ở đâu? Cách xác định chính xác?
Huyệt Bất Dung nằm cách rốn 6 thốn (khoảng 10-12cm) và cách đường giữa cơ thể 2 thốn (khoảng 4cm). Để xác định chính xác, bạn có thể đo lường và đánh dấu vị trí này trên cơ thể.
3. Tại sao huyệt Bất Dung có tên gọi như vậy?
Tên gọi “Bất Dung” có nghĩa là “không chứa” hay “không tiếp nhận”. Điều này ám chỉ khả năng của huyệt trong việc điều trị các vấn đề liên quan đến không hấp thụ được thức ăn, đầy bụng, nôn mửa.
4. Huyệt Bất Dung được sử dụng kết hợp với những huyệt đạo nào khác?
Trong điều trị, huyệt Bất Dung thường được kết hợp với các huyệt khác như Túc Tam Lý, Nội Quan, Công Tôn, Trung Quản để tăng hiệu quả điều trị các vấn đề về đau dạ dày, bụng căng đầy.
5. Liệu có nguy cơ gì khi châm cứu huyệt Bất Dung?
Cần lưu ý không nên châm quá sâu vào huyệt Bất Dung vì dưới đó là gan, có thể gây xuất huyết bên trong nguy hiểm. Ngoài ra, cần tuân thủ đúng phương pháp châm cứu và được hướng dẫn bởi chuyên gia y học cổ truyền.
6. Tỷ lệ hiệu quả của việc châm cứu huyệt Bất Dung trong điều trị chứng đầy bụng, khó tiêu là bao nhiêu?
Theo một nghiên cứu trên Tạp chí Y học Cổ truyền Trung Quốc năm 2018, tỷ lệ đáp ứng tốt trong điều trị chứng đầy bụng, khó tiêu sau 4 tuần châm cứu huyệt Bất Dung lên tới 72%.
7. Khi nào nên sử dụng phương pháp châm cứu huyệt Bất Dung?
Châm cứu huyệt Bất Dung thường được chỉ định khi bệnh nhân gặp các vấn đề về đường tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu, nôn mửa, đau dạ dày. Nó cũng có thể được sử dụng để hỗ trợ điều trị các vấn đề khác như đau thần kinh liên sườn, đau tim, ho hen suyễn.
8. Có nên kết hợp châm cứu với điều trị bằng thuốc khi sử dụng huyệt Bất Dung?
Việc kết hợp châm cứu huyệt đạo Bất Dung với điều trị bằng thuốc Tây y hay Đông y là hoàn toàn có thể thực hiện, tuy nhiên cần được tư vấn và theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn và hiệu quả cao nhất.
9. Có cần chuẩn bị gì trước khi châm cứu huyệt Bất Dung?
Trước khi châm cứu, bệnh nhân nên nhịn ăn trong vòng 2-4 giờ và đi vệ sinh nhẹ nhàng để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị tối đa.
10. Thời gian điều trị bằng châm cứu huyệt Bất Dung kéo dài bao lâu?
Thời gian điều trị bằng châm cứu huyệt Bất Dung phụ thuộc vào tình trạng bệnh của từng người. Tuy nhiên, đa số các trường hợp đều cần từ 4-6 tuần điều trị liên tục để đạt được kết quả tối ưu.
Tóm lại, huyệt Bất Dung là một huyệt đạo quan trọng trong y học cổ truyền, đặc biệt hiệu quả trong điều trị các vấn đề về đường tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu, nôn mửa.
Với nhiều bằng chứng lâm sàng và nghiên cứu, việc châm cứu huyệt này đã được chứng minh là an toàn và mang lại hiệu quả điều trị tích cực cho người bệnh. Tuy nhiên, cần tuân thủ đúng phương pháp và có sự hướng dẫn của các chuyên gia y học cổ truyền để đảm bảo an toàn và hiệu quả cao nhất.