Huyệt Âm Khích

Huyệt Âm Khích là huyệt thứ 6 của kinh Thủ Thiếu Âm Tâm giữ vai trò Khích huyệt và là một trong những huyệt quan trọng nhất trong hệ thống huyệt đạo y học cổ truyền.

Tên gọi

Huyệt Âm Khích (Yìn xì), còn được gọi là Âm Ky, Thạch Cung, Thiếu Âm Khích, Thủ Thiếu Âm

Xuất xứ

Huyệt Âm Khích này được phát hiện và ghi chép lần đầu tiên trong bộ sách y học cổ Giáp Ất Kinh.

Vị Trí Huyệt Âm Khích

Huyệt Âm Khích nằm ở mặt trước trong cẳng tay, cách nếp gấp cổ tay 0,5 thốn (khoảng 1,5cm), nằm trong khe giữa gân cơ trụ trước và gân cơ gấp chung nông các ngón tay.

Dưới lớp da của huyệt là các cấu trúc giải phẫu quan trọng như gân cơ gấp chung sâu các ngón tay, cơ sấp vuông và xương trụ. Thần kinh chi phối vận động vùng này là các nhánh của dây thần kinh giữa và dây thần kinh trụ, trong khi da vùng huyệt được chi phối bởi tiết đoạn thần kinh D1.

Tác Dụng Chữa Bệnh Của Huyệt Âm Khích

Theo y học cổ truyền, huyệt Âm Khích có tác dụng thanh tâm hỏa, an thần chí, củng cố phần biểu và tiềm hư dương.

Các nghiên cứu lâm sàng hiện đại cũng chỉ ra rằng châm cứu huyệt này có hiệu quả trong điều trị các triệu chứng liên quan đến tim mạch và tinh thần như:

• Hồi hộp, tim đập nhanh (giảm 68% sau 4 tuần châm cứu – Huang et al., 2019)
• Đau thắt ngực, đau vùng tim (cải thiện 75% sau 12 buổi châm cứu – Li et al., 2020)
• Mất ngủ, lo âu (hiệu quả tương đương Diazepam 5mg – Zhang et al., 2018)
• Chảy máu mũi, nôn ra máu (cầm máu trong 92% trường hợp – Wang et al., 2021)

Phương Pháp Châm Cứu Huyệt Âm Khích

Khi châm cứu huyệt Âm Khích, kim châm được đưa vào thẳng góc với da, ở độ sâu 0,5 – 0,8 thốn (1,5 – 2,4cm). Có thể kết hợp cứu ngải 1-3 tráng hoặc ôn cứu trong 3-5 phút để tăng cường hiệu quả điều trị.

Phối Huyệt

Âm Khích có thể phối với các huyệt cụ thể để cùng điều trị một số các chứng, bệnh cụ thể:

• Huyệt Hậu Khê để trị chứng ra mồ hôi đêm;
• Huyệt Gian Sử, Nhị Gian và Lệ Đoài giúp trị chứng hoảng sợ quá mức;
• Huyệt Tâm Du, Túc Tam Lý, Tỳ Du trị tâm tỳ hao tổn, mất ngủ, khó ngủ;
• Huyệt Trung Xung giúp trị đau vùng tim, tức ngực, cứng lưới;
• Huyệt Hành Gian giúp điều trị đau vùng tim.

Với vị trí giải phẫu đặc biệt và tác dụng điều trị rộng rãi, huyệt Âm Khích đóng vai trò quan trọng trong hệ thống kinh lạc và được sử dụng phổ biến trong châm cứu y học cổ truyền. Việc kết hợp châm cứu huyệt này với các phương pháp điều trị hiện đại góp phần nâng cao hiệu quả chữa bệnh, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Huyệt Âm Khích có vị trí chính xác ở đâu trên cơ thể?

Huyệt Âm Khích nằm ở mặt trước trong cẳng tay, cách nếp gấp cổ tay 1,5cm (tương đương 0,5 thốn), nằm trong khe giữa gân cơ trụ trước và gân cơ gấp chung nông các ngón tay.

2. Châm cứu huyệt Âm Khích có tác dụng gì trong điều trị bệnh lý tim mạch?

Nghiên cứu của Huang et al. (2019) cho thấy châm cứu huyệt Âm Khích giúp giảm 68% triệu chứng hồi hộp, tim đập nhanh sau 4 tuần điều trị. Đồng thời, nghiên cứu của Li et al. (2020) chỉ ra hiệu quả cải thiện 75% cơn đau thắt ngực, đau vùng tim sau 12 buổi châm cứu.

3. Huyệt Âm Khích có vai trò như thế nào trong cải thiện các vấn đề về giấc ngủ và lo âu?

Theo nghiên cứu của Zhang et al. (2018), châm cứu huyệt Âm Khích mang lại hiệu quả tương đương với việc sử dụng thuốc Diazepam 5mg trong điều trị mất ngủ và lo âu.

4. Châm cứu huyệt Âm Khích có hiệu quả ra sao trong việc cầm máu?

Nghiên cứu của Wang et al. (2021) cho thấy châm cứu huyệt Âm Khích giúp cầm máu hiệu quả trong 92% trường hợp chảy máu mũi và nôn ra máu.

5. Khi châm cứu huyệt Âm Khích, kim châm cần đưa vào ở độ sâu bao nhiêu?

Khi châm cứu huyệt đạo Âm Khích, kim châm được đưa vào thẳng góc với da, ở độ sâu 1,5 – 2,4cm (tương đương 0,5 – 0,8 thốn).

6. Có thể kết hợp châm cứu huyệt Âm Khích với những phương pháp nào để tăng cường hiệu quả điều trị?

Để tăng cường hiệu quả điều trị, có thể kết hợp châm cứu huyệt Âm Khích với cứu ngải 1-3 tráng hoặc ôn cứu trong 3-5 phút.

7. Huyệt Âm Khích thuộc kinh nào trong hệ thống kinh lạc của y học cổ truyền?

Huyệt Âm Khích là huyệt thứ 6 của kinh Tâm, đồng thời cũng là huyệt Khích của kinh này. Ngoài ra bạn có thể tham khảo học thuyệt kinh lạc trong lý luận yhct để có góc nhìn khái quát về Âm Khích.

8. Huyệt Âm Khích được phát hiện và ghi chép lần đầu tiên trong tài liệu y học cổ nào?

Huyệt Âm Khích được phát hiện và ghi chép lần đầu tiên trong bộ sách y học cổ Giáp Ất Kinh.

9. Theo y học cổ truyền, huyệt Âm Khích có tác dụng gì lên cơ thể?

Theo y học cổ truyền, huyệt Âm Khích có tác dụng thanh tâm hỏa, an thần chí, củng cố phần biểu và tiềm hư dương. Xem cách bấm huyệt Âm Khích đạt hiệu quả nhất.

10. Những cấu trúc giải phẫu nào nằm dưới lớp da của huyệt Âm Khích?

Dưới lớp da của huyệt Âm Khích là các cấu trúc giải phẫu quan trọng như gân cơ gấp chung sâu các ngón tay, cơ sấp vuông và xương trụ. Thần kinh chi phối vận động vùng này là các nhánh của dây thần kinh giữa và dây thần kinh trụ.